تأثیر سه نوع زانوبند مختلف بر نیروهای برشی و فشاری وارد بر مفصل زانو حین مرحله ی اتکاء دویدن

زمینه و هدف: نیروهای برشی و فشاری طی دویدن در مفاصل اندام تحتانی خصوصاً مفصل زانو افزایش می یابند. این نیروها به عنوان عوامل شروع و پیشرفت آرتروز زانو شناخته می شوند. به منظور کاهش این نیروها، از اورتزهای مختلفی از جمله زانوبند ها استفاده می شود. با وجود این، شواهد علمی معتبر در زمینه ی اثر بخشی زانوبند ها بر کاهش نیروهای برشی و فشاری وارد بر مفصل زانو اندک است. به این منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر سه نوع زانوبند مرسوم، بر نیروهای برشی و فشاری وارد بر مفصل زانو حین مرحله ی اتکاء دویدن به مرحله ی اجرا درآمد. مواد و روش ها: تعداد 16 نفر آزمودنی از دانشجویان مرد تربیت بدنی دانشگاه مازندران با میانگین سنی 3±24، قد 5.47±177 سانتی متر و وزن 8.4±72.6 کیلوگرم که از لحاظ جسمانی سالم و فاقد هر گونه آسیب یا ناهنجاری خاصی در اندام تحتانی بودند به شیوه ی در دسترس انتخاب شدند. در این پژوهش آزمودنی ها به صورت تصادفی در چهار شرایط مختلف (دویدن بدون زانوبند، دویدن با زانوبند نئوپرن ساده، دویدن با زانوبند نئوپرن تثبیت کننده کشکک (دو فنره) و دویدن با زانوبند نئوپرن تثبیت کننده مفصل دار) باند 15 متری آزمایشگاه را با سرعت تفریحی دویدند. به منظور اندازه گیری داده های سینتیکی و سینماتیکی به ترتیب از صفحه ی نیروسنج و 5 دوربین ویدئویی استفاده شد. نیروهای برشی و فشاری با استفاده از معادلات دینامیک معکوس در محیط نرم افزار matlab محاسبه شدند. آزمون فرضیات با استفاده از روش آماری آنالیز واریانس یک طرفه با داده های تکراری انجام شد (??=0.05). یافته ها: نتایج این پژوهش نشان دادند که هر سه نوع زانوبند استفاده شده در این تحقیق موجب کاهش معنادار میانگین نیروهای برشی و فشاری وارد بر مفصل زانو، در مقایسه با شرایط بدون زانوبند می شوند (p?0/01). همچنین در مقایسه سه نوع زانوبند با یکدیگر، زانوبندهای نئوپرن تثبیت کننده مفصل دار، نئوپرن تثبیت کننده کشکک و نئوپرن ساده به ترتیب بیشترین اثر را بر کاهش نیروهای برشی و فشاری وارد بر مفصل زانو داشتند (p?0/01). نتیجه گیری: کاهش معنادار نیروهای برشی و فشاری هنگام استفاده از این زانوبندها طی دویدن نشان می دهد که زانوبند می تواند به عنوان عاملی در کاهش بروز آسیب های مرتبط با دویدن به ویژه آرتروز زانو، مد نظر قرار گیرد. با وجود تفاوت های ساختاری سه نوع زانوبند مورد استفاده، پیشنهاد استفاده از هر یک از این زانوبندها باید با توجه به شرایط تکلیف حرکتی و نیاز ورزشکار مد نظر قرار گیرد. واژگان کلیدی: زانوبند، نیروی برشی، نیروی فشاری، دویدن